رژيم هاي جامع نگر و مدرن چگونه هستند؟
1. امروزه دوره رژيم هاي سنتي به سر آمده است و رژيم مدرن تلفيقي از رژيم هاي كلاسيك معاصر و طب سنتي آكادميك است.
در رژيم مدرن تجويزي كه تلفيقي از رژيم هاي كلاسيك و طب سنتي آكادميك است، در كنار تنظيم هوشمندانه كالري بر اساس تحمل و اراده فرد رژيم گيرنده، از روابط ظريف بين تركيبات، هورمون ها، سوخت و ساز بدن و تعادل يا عدم تعادل باكتري هاي روده نيز استفاده مي شود. براي مثال، در اين رژيم ها، مصرف ميوه به هر ميزان آزاد براي رفع گرسنگي آزاد است. در حالي كه در اكثر رژيم هاي قديمي، مقدار مصرف ميوه محدود به فقط دو سه واحد است. ضمنا در رژيم مدرن، بسته به شرايط، هرچند وقت يكبار آزمايش هاي متابوليكي، هورموني و خوني انجام مي شود تا از آخرين شرايط بدن اطلاع حاصل شود.
2. اضافه وزن داريد؟ محور فعاليت مطب، تجويز رژيم غذايي براي كنترل و درمان و مديريت چاقي است. ما عمدتا روي چاقي و لاغري كار مي كنيم و معمولا دربيماري هاي كليوي، قلبي و بيماران خاص كار نمي كنيم. در مطبما ما رژيم هاي لاغري عمومي وموضعي فقط و فقط با كمك غذا و نه دستگاه يا عمل جراحي تجويز مي كنيم.
3. چند وقت يكبار بايد مراجعه كنم؟ مراجعات و ويزيت ما معمولا دو هفته يكبار است تا مراجعين بهتر و سريعتر جواب بگيرند و هميشه اين حس خوب را داشته باشيد كه زير نظر هستند و با انگيزه بالا هميشه رژيم رابا اشتياق بيشتر ادامه دهيد. اگر نمي توانيد دو هفته يكبار مراجعه كنيد، ماهانه مراجعه مي نماييد. مراجعين هم كه در شهرستان ها هستند و امكان مراجعه حضوري ندارند با شماره تلفن مطب يا تلگرام تماس مي گيرند و اگر شرايط مهيا باشد برنامه غذايي با پست يا تلگرام ارسال مي شود.
4. برنامه من شامل چه مواردي هست؟ درصورتي كه بيماري گوارشي و حساسيت و تپش قلب (يا برخي بيماري هاي خاص مثلا اعصاب و...) نداشته باشيد، رژيمي شامل يك برنامه غذايي تجويز مي كنيم (كه دوهفته يكبار عوض مي شود) و مجموعه اي از دمنوش ها معرفي مي كنيم كه تماما گياهي هستند و باعث افزايش سوخت و ساز مي شود. تشخيص مصرف دمنوش و ,ويتامين ها به عهده دكتر است.
پس برنامه غذايي، در صورتي كه بيماري خاصي نداشته باشيد، شامل برخي ويتامين ها، مواد معدني و قرص هاي گياهي است كه در تمام داروخانه ها به فروش مي رسند و سرعت كاهش وزن را سريعتر مي كنند.
6. آيا جواب مي گيرم؟ رژيم طوري تنظيم مي شود كه معمولا اكثريت مراجعين نتيجه مي گيرند. البته مانند همه روش هاي ديگر، هميشه تعدادي از افراد هم هستند كه ممكن است نتيجه نگيرند.
آيا من هم مي توانم مراجعه كنم؟
به افرادي كه بيماري هاي خاص دارند و انواع و اقسام قرص هاي گوارشي، اعصاب مصرف مي كنند، مطابق دستورالعمل جهاني رژيم درماني توصيه مي كنيم رژيم نگيرند و خودمان هم پذيرش نمي كنيم. هم آقايان و هم خانم ها از سن 10 سالگي تا هر سني كه بنيه رژيم گرفتن دارند را پذيرش مي كنيم. بعضي افراد ممكن است حتي 40 سال داشته باشند ولي بنيه رژيم گرفتن نداشته باشند؛ بعضي ها هم ممكن است 60 سال داشته باشند ولي بنيه رژيم گرفتن داشته باشند. خانم هايي را هم كه اضافه وزن دارند و مي خواهند باردار شوند پذيرش مي كنيم.
همچنين، خانم هايي را هم كه زايمان كرده اند و چند ماه از شيردهي شان گذشته است بر اساس شرايط و بنيه شان پذيرش مي كنيم. در مورد خانم هاي باردار، فقط و فقط رژيم غذايي و مكمل هاي خاص دوران بارداري تجويز مي كنيم. براي خانم ها بعد از زايمان هم بعد از دو سه ماه كه بنيه شان اجازه بدهد، رژيم هاي خاص كاهش وزن را ارائه مي كنيم كه در عين حال به شيردهي شان هم لطمه نزند.
آيا بعد از كاهش وزن، دوباره اضافه وزنم بر مي گردد؟
در اين رژيم، ما مراحلي راكه براي كنترل هميشگي وزن لازم است به شما ياد مي دهيم تا هميشه وزن تان را كنترل كنيد.
آيا لازم است حتما ورزش بكنم؟
رژيم هاي كنوني اصرار دارند از ورزش به عنوان شرط ضروري كاهش وزن، استفاده حداكثري ببرند. هيچ كسي منكر اين نيست كه اگر فردي ورزش مناسبي را با رعايت اصول علمي (مانند گرم كردن پيش از ورزش و ....) انجام دهد و ورزش متناسب با فيزيك و فيزيولوژي بدنش انجام دهد، از فوايد سلامتي بخش ورزش بهره مندمي شود؛ ولي فوايد سلامتي بخش الزاما به معني كاهش وزن نيست. يعني ممكن است عضله فرد قوي تر شود، تنفسش بهتر شود، اعتماد به نفسش بهتر شود، جريان خونش بهتر شود و اتفاقات مفيد ديگري هم بيفتد ولي وزن كم نشود كه هيچ بلكه بيشتر هم بشود. بعضي از ورزش ها عضله مي سازند و عضله جديدا شكل گرفته وزن دارد.
اين وزن جديدا شكل گرفته با وزني كه ما با مشقت با كمك كم خوري در رژيم هاي كنوني كم مي كنيم، ير به ير مي شود و بعضا به ضرر كاهش وزن، تازه وزن افزايش مي يايد! حال تصور كنيدوقتي ما رژيم مي گيريم از گرسنگي كم مي آوريم و انتظار مشاهده شگفتي در ميانه راه داريم وقتي به اميد كاهش وزن بيشتر، ورزش طاقت فرسا هم مي كنيم و توقعات آنچناني ما به خاطر ورزشي كه انجام مي دهيم برآورده نمي شود، چقدر سرخورده مي شويم؟ چقدر سطح تحمل مان كم مي شود و آستانه تحريك پذيري و گرسنگي مان پايين مي آيد؟
پس، در رژيم هاي مدرن جامع نگرخودمان، اجراي ورزش را به صورت دلبخواهي آزاد مي گذاريم.
رژيم هاي كالري شماري
يكي از نقايص اين رژيم هاي صرفا مبتني بر كالري اين است كه ناخودآگاه افراد را همانند ماشين هايي مي پندارند كه بايد يك برنامه خشك و خالي را اجرا كنند؛ در حاليكه زندگي واقعي اينقدر خشك و خالي نيست.
فردي كه رژيم مي گيرد نياز به اميد و انگيزه دارد، نياز به تنوع دارد، نياز به وقوع يك شگفتي در ميانه راه دارد، نياز دارد بداند چيزي به غير از كم خوري صرف هم وجود دارد كه بتواند سرعت كاهش وزن را مضاعف كند، رژيم بايد در ميانه راه، حسب شرايط روحي فرد، شل كن سفت كن داشته باشد، حسب شرايط روحي فرد از ساير پتانسيل ها مانند مكمل ها، ورزش هاي گوناگون، دمنوش ها و تركيبات گياهي و نظاير آن بهره ببرد، لازم است اجرايي و عملياتي و منطبق با شيوه زندگي فرد باشد و باعث افت كيفيت زندگي فرد نشود.
ما نياز داريم تا برنامه رژيم آنقدر عملي و اجرايي باشد كه مجبور نباشيم كار و زندگي مان را رها كنيم كه مثلا امروز اين غذا و فردا آن غذا را بخوريم يا فلان ساعت فلان ميوه را بخوريم و اگر اين كار را دير انجام بدهيم دنيا به هم مي ريزد و از يك پرواز مهم بين المللي جا مي مانيم!
بسياري از افراد رژيم را با كم خوري اشتباه مي گيرند. اگر موضوع به همين سادگي بود لابد همه مي توانستند با كم خوري وزن كم كنند. با همين اشتباه، بسيار از افراد ميزان مصرف غذايشان را چنان كاهش مي دهند كه از كمترين لذت خوردن- آن هم در جايي كه بيشترين لذت زندگي ما خوردن است- محروم مي مانند و بدتر هم آنكه ديگر اين افراد چيزي نمي خورند كه بتوان غذا را كمتر كرد تا بتوان وزن را كاهش داد!
كم خوري با روش كلاسيك كالري شماري تنها براي افرادي جواب مي دهد كه بسيار پرخور بوده اند و الان هم اراده لازم براي كم خوري و اجراي رژيم كالري شماري را همانند يك ربات حرف گوش كن دارا مي باشند.
رفرانس:
JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2011 Sep;35(5 Suppl):36S-43S Current strategies of critical care assessment and therapy of the obese patient (hypocaloric feeding): what are we doing and what do we need to do? Kushner RF1, Drover JW
|
رژيم هاي سنتي غير آكادميك
رژيم هاي سنتي مبتني بر كم خوري هاي بدون حساب و كتاب و دل خوش كردن به خوردن ناشتاي فلان گياه يا مخلوط ناشتاي چند سبزي هستند كه عوارض آن بعد از مدت كوتاهي به خوبي نمايان مي شود.
بعضی از متداولترین شایعات نادرست در روش هاي سنتي غيرآكادميك كه در مورد کاهش وزن رایج است؛ به قرار زير است. علوم امروزي شواهدي ندارد كه بتوان صرفا با مصرف خودسرانه پودر يا بذر يك گياه بتوان مشكلي مانند چاقي را حل كرد.
شایعه اول: خوردن آب کرفس به کاهش وزن کمک می کند: جواب: هیچ مطالعه علمی منتشر شده ای در دنیا وجود ندارد که چنین ادعایی را ثابت نماید. همچنین، مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد آب کرفس به دلیل داشتن موادی به نام فورانوکومارین ها ممکن است در اثر مصرف فراوان و طولانی مدت، در بعضی از افراد، مخصوصا افرادی که بیماری لوپوس و پسوریازدارند باعث تشدید حساسیت های پوستی بشود.
شایعه دوم: خوردن بذر کتان به کاهش وزن و چربی سوزی کمک می کند. جواب: برخلاف تبلیغات فراوان اینترنتی، هیچ مطالعه علمی نشان نداده که بذر کتان به تنهایی بتواند باعث کاهش وزن یا چربی سوزی و یا حتی کاهش اشتها بشود. البته مطالعات فراوانی هست که نشان می دهد مصرف بذر کتان به همراه با رژیم های کاهش وزن، تاثیر مفیدی در کاهش شاخص های التهابی و رماتیسمی و شاخص های بیماری قلبی دارد. ولی این مطلب نباید به نادرستی اینگونه تفسیر شود که مصرف بذر کتان به تنهایی باعث کاهش وزن می شود! این دو ادعا کاملا متفاوت هستند.
شایعه سوم: کاهو و صیفیجات کالری منفی دارند و مصرف آنها باعث افزایش چربی سوزی می شود: جواب: اول اینکه چیزی به نام کالری منفی وجود ندارد. غذاها درهر حال کالری دارند و ازبین نوشیدنی ها، فقط آب کالری ندارد. پس اصلا چیزی به نام کالری منفی وجود ندارد. و اما، فارغ از اینکه غذاها (اعم ازحیوانی یا گیاهی) کالری شان چقدر است، نکته اصلی رعایت اصل کم خوری توام با وجود احساس نسبی گرسنگی است. یعنی اگر حتی رژیم غذایی کاهش وزن فعلی نسبت به رژیم غذایی گذشته، کالری کمتری داشته باشد، اگر حس گرسنگی نسبی در رژیم رخ ندهد، بدن دلیلی نخواهد یافت تا سراغ چربی های خودش برود و آنها را بسوزاند! پس حتی سبزی ها و سالاد و کاهو و نظایر آن هم اگر در حد انباشته شدن شکم مصرف شوند، حس سیری و انباشتگی معده، مغز را به این تعبیر غلط سوق خواهد داد که "من گرسنه نیستم و نیازی نیست تا بروم و چربی های بدن را بسوزانم"
شایعه چهارم: قرص های چربی سوز وزن را کم می کنند:
شایعه چهارم: قرص های چربی سوز وزن را کم می کنند:
جواب: باید هوشیار باشیم که قرص های چربی سوز مانند کارنیتین صرفا به عنوان یک حامل باعث انتقال چربی به داخل سلول و کمک به سوختن چربی می شوند. پس این قرص ها زمانی می توانند کمک کننده باشند که فرد حتما ورزش هوازی انجام داده باشد تا در پی این فعالیت، چربی های بدن بسیج شده و در خون رها بشوند. تازه آنگاه است که این چربی سوزها به سوختن چربی ممکن است کمک کنند، تازه آنهم به شرطی که بدن کمبود کارنیتین داشته باشد و ورزش هوازی هم انجام شده باشد؛ اگر بدن کمبود کارنیتین نداشته باشد، مصرف کارنیتین اضافه، باعث تسریع چربی سوزی نمی شود! و چنین خطای محاسباتی ممکن است باعث اتلاف وقت و هزینه و بازماندن ازاجرای روش های موثرتر بشود.
شایعه پنجم: مصرف ناشتای آبلیمو و تخم گشنیز یا جعفری به کاهش وزن کمک می کند: جواب: نه آبلیمو و نه گشنیز و نه جعفری موادی ندارند که باعث کاهش وزن شوند. مضافا اینکه مصرف ناشتای این معجون به دلیل خاصیت اسیدی آبلیمو به معده صدمه می زند و مقدار زیاد پتاسیم آب جعفری ممکن است عوارض نامطلوبی در بدن به وجود بیاورد. پس ازمدتی که بی تاثیر بودن مصرف این نوشیدنی معلوم شد، فرد تازه پی می برد که این روش های خودسرانه بی فایده است و سراغ رژیم های کم خوری می رود. طبیعتا اگر با روش های غلط، معده آزرده شده باشد؛ فرد ازاجرای رژیم های کاهش وزن هم ناتوان خواهد بود و این فرصت نهایی هم از دست خواهد رفت.
شایعه ششم: هرچه تعداد وعده های غذایی بیشتر باشد، کاهش وزن بهتر رخ می دهد: جواب: لزوما اينطور نيست. مزيت عمده افزايش تعداد وعده هاي غذايي اين است كه به جلوگيري از نوسانات شديد فشار خون و قند خون كمك مي كند و باعث مي شود روند كاهش وزن آنچنان سريع نباشد كه با افت شديد قند خون، فشار خون، سردرد و بي حالي و افت كيفيت زندگي رو به رو شويم. داشتن دو وعده غذايي اصلي و يك وعده سبك بهترين حالت است. هرچه ريزه خوري كمتر باشد، مغز فرصت بيشتري براي مواجهه با گرسنگي دارد تا برود چربي هايش را بسوزاند.
|