به قلم دكتر رضا راست منش، دكتراي تخصصي تغذيه و رژيم درماني
يكي از دلايل چاقي، افزايش باكتري هاي باكتروئيدتس روده نسبت به باكتري هاي فيرميكوتس روده است. از آنجاييكه برخي تركيبات فرموله شده گياهان بومي ايران به صورت دمكرده مي توانند در مدت زمان كوتاه از طريق بهبود تعادل جمعيت باكتري هاي فيرميكوتس باعث تسريع شگفت آور در بهبود روند كاهش وزن شوند، مي توان از دمكرده اين گياهان به طور بسيار موثري براي كنترل چاقي استفاده كرد.
طرفداران رژيم غذايي، كه موثرترين و پايدارترين شيوه سالم موثر براي مبارزه با چاقي است، هميشه به دنبال روشي هستند كه در كنار كم خوري باعث افزايش سوخت و ساز بدن شود تا از اين رهگذر بتوانند از خوردن نيز لذت ببرند و كم خوري به چنان درجه اي نرسد كه موهبت و لذت خوردن از افراد سلب شود.
در واقع، اصلي ترين علت رويگرداني افراد از رژيم غذايي، همين كم خوري است و اگر بتوان اين مشكل را حل كرد، هزينه هاي مالي و انساني ناشي از چاقي به حداقل مي رسد. چاي هاي گياهي موجب افزايش سوخت و ساز مي شوند. نكته در خور توجه اين است كه چاي هاي گياهي علاوه بر كمك به كاهش وزن، نقش بسيار مفيدي در ساير بيماري ها مانند بيماري هاي كبدي، قلبي، كليوي و ساير بيماري ها دارند؛ طوريكه با طراحي چاي هاي مختلف بر اساس نوع بيماري، مي توان همزمان از مزيت كاهش وزن و نيز كنترل ساير بيماري هاي همزمان (مانند چربي بالا، ديابت و نظاير آن) با كمترين هزينه و بالاترين اثربخشي استفاده كرد.
کارشناسان و متخصصین تغذیه که با گیاه شناسی آشنایی دارند در کنار تجویز رژیم، بر اساس تيپولوژي افراد مراجعه كننده از دمنوش هاي گياهي مختص هر تيپ شخصيتي براي كاهش وزن استفاده مي كنند.
حقيقت امر این است كه يكي از دلايل چاقي، افزايش باكتري هاي باكتروئيدتس روده نسبت به باكتري هاي فيرميكوتس روده است. از آنجاييكه برخي تركيبات فرموله شده گياهان بومي ايران به صورت دمكرده مي توانند در مدت زمان كوتاه از طريق بهبود تعادل جمعيت باكتري هاي فيرميكوتس باعث تسريع شگفت آور در بهبود روند كاهش وزن شوند، مي توان از دمكرده اين گياهان به طور بسيار موثري براي كنترل چاقي استفاده كرد.
استفاده تخصصی و نه خودسرانه از دمنوش ها هم براي چاقي عمومي و هم لاغري موضعي استفاده در کاهش وزن بسیار موثر است.
دمنوش ها علاوه بر كمك به كاهش وزن نقش بسيار مفيدي در عملكرد كليه و كبد دارند و در بيماري هاي كبدي مانند كبد چرب با كاهش آنزيم هاي كبدي، كمك شاياني به كبد مي كنند و همچنين باعث شادابي پوست مي شوند. دمنوش ها برخلاف چاي هاي گياهي تقلبي كه عموماحاوي سنا بوده و از طريق افزايش دفع عمل ميكنند، دمنوش های تخصصی باعث افزايش سوخت و ساز در بدن مي شوند و به نفع بدن هستند.
بر خلاف عقيده رايج در قشر پزشكي و جامعه، چاي سبز به تنهايي به جاي افزايش سوخت و ساز باعث كاهش سوخت و ساز نمي شود ولي مطابق آخرين تحقيقات علمي، چاي سبز نه تنها براي سرطان سينه و سرطان كبد مضر نيست بلكه اكنون به عنوان يك درمان آلترناتيو مورد استفاده قرار مي گيرد. دمنشوش ها كه تركيبي از چاي سبز و ساير گياهان مفيد هستند مي توانند محمل مفيدي براي درمان هاي آلترناتيو يا طب مكمل مورد استفاده قرار بگيرند.
البته بايد توجه داشت افراد شيرده، باردار، افرادي كه داروي ضد انعقاد خون مصرف مي نمايند، تپش قلب يا آريتمي بي نظمي قلبي دارند و يا پتاسيم خونشان بالاست، مجاز به مصرف دمنوش گياهي نيستند، به عبارت دیگر تجویز دمنوش حتما باید به صورت تخصصی انجام شود و افراد نباید به صورت خودسرانه اقدام به مصرف نمایند یا به طور سنتی تهیه نمایند.
در افرادي كه فقط به خاطر طعم يا بي حوصلگي دمنوش مصرف نمي كنند، چاقي و اضافه وزن پس از اتمام رژيم خيلي زود دوباره برمي گردد و تمام زحمت ها و گرسنگی های رژیم از بين مي رود. ولي اگر همزمان با كم خوري رژيم، سوخت و ساز بدن را با مصرف مرتب دمنشوش افزايش دهيم، وزن ديگر به راحتي برنمي گردد و مي توانيم تا مدت ها وزن خود را حفظ نماييم. اينكه فردي دمنوش ها را به خاطر حساسيتي كه دارد مصرف ننمايد، كاملا مقبول و منطقي است.
البته خیلی از دمنوش ها خوش طعم نيستند، ولی به هر حال ما دمنوش ها را به خاطر خاصيت شان مصرف مي كنيم نه به خاطر لذت بردن!. در مورد دارو هم هيچكدام ما از خوردن شربت سينه يا فلان آنتي بيوتيك لذت نمي بريم بلكه به خاطر خاصيتش مصرف مي كنيم. همیشه درصدی از افراد به مصرف تركيبات گياهي، واكنش پوستي و حساسيت دارند. اين دسته از افراد كه از وجود حساسيت و آلرژي در خود مطلع هستند، تپش قلب دارند یا زخم معده دارند یا از داروهای رقیق کننده خون استفاده می نمایند بايد حتما از مصرف دمنوش خودداري نمايند.
دکتر راست منش بفرمایید که جایگاه دمنوش ها در رژیم های کاهش وزن چیست؟
ببینید طراحي رژيم غذايي حقيقتا يك هنر است. متاسفانه برخي از افراد با دست به دست كردن رژيم افراد متخصص، فرصت هاي طلايي كاهش وزن را به ماهرانه ترين شكل ممكن به آتش مي كشند و در اين بين هم متاسفانه هستند افراد معدودي كه با كسوت متخصص يا كارشناس رژيم، دست به تقليد طراحي رژيم متخصصان ديگر مي زنند بي آنكه فسلفه و ماهيت و برهان پشت پرده گنجاندن برخي مواد غذايي در رژيم را بدانند. برخی از افراد هم گمان می کنند که با مصرف خودسرانه فلان دمنوش گیاهی یا قرص گیاهی می توانند خودشان خودسرانه وزن کم بکنند.
ما مشاورین تغذیه هنگام شرح حال گرفتن از بعضي مراجعين در مطب مي بينیم كه بعضي از خانم ها و آقایان دقيقا عين رژيمي كه چند صباح پيش به فرد ديگري تجويز شده بود را براي خود ما بازگو مي كنند و بعد مي پرسند "پس چرا من مثل دوستم خوب وزن نكردم؟ا". اين دسته از افراد نه تنها از گرسنگي كشيدن خود بهره اي نمي برند بلكه به جهت تقليد يك رژيم نامتناسب با شرايطشان باعث مي شوند بدنشان مقاوم شود.
مبناي رژيم های نوین غذایی، پلي فنل هاي غذايي است. در اين رژيم اچ پي ال پي متناسب با نياز بيمار، وارد فاز كاهش اشتها و كاهش جذب مي شوند و با آزاد گذاشتن فرد براي مصرف غذاهايي كه دوست دارد ولع او را براي پرخوري مهار مي كنند. البته همیشه افرادی هستند که بدنشان بسیار مقاوم است و لازم می شود تا آزمایش های تخصصی هورمونی هم انجام شود.